Merkez Bankası, 150 baz puan indirimle faiz oranını yüzde 38 seviyesine düşürdü

Ekim ayında politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 40,5'ten yüzde 39,5'e indirilmesine karar verilmişti. Son kararla birlikte TCMB, Ocak 2025’ten Aralık 2025’e kadar politika faizinde toplam 950 baz puanlık indirim gerçekleştirmiş oldu.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan başkanlığında toplanan Para Politikası Kurulu (PPK) perşembe günü aralık ayında politika faizinin 150 baz puan indirilmesine karar verdi.

Böylece yüzde 39,5 seviyesinde olan politika faizi, yüzde 38 seviyesine gerilemiş oldu.

PPK, Merkez Bankası gecelik vadede borç verme faiz oranını yüzde 42,5’ten yüzde 41'e, gecelik vadede borçlanma faiz oranını ise yüzde 38’den yüzde 36,5'e indirdi.

TCMB, faiz indirim kararına eşlik eden açıklamasında, kasım ayında enflasyonun özellikle gıda fiyatlarının etkisiyle beklentilerin altında gerçekleştiğini vurguladı.

Enflasyonun ana eğiliminin eylüldeki yükseliş sonrası ekim ve kasım aylarında bir miktar gerilediğini, üçüncü çeyrek büyümesinin tahminleri aştığını ve son çeyrek göstergelerinin talebin dezenflasyona destek vermeyi sürdürdüğü belirtildi.

Açıklamada, beklentilerde ve fiyatlama davranışlarında iyileşme sinyalleri olsa da bu alanların hâlen risk oluşturmaya devam ettiği vurgulandı.

Fiyat istikrarı sağlanana kadar sürdürülecek sıkı para politikası duruşunun talep, kur ve beklenti kanalları üzerinden dezenflasyonu güçlendireceğini ifade eden TCMB, politika faizinde atılacak adımların enflasyon görünümü, gerçekleşmeler, ana eğilim ve beklentiler doğrultusunda, ara hedeflerle uyumlu sıkılıkta belirleneceğini açıkladı.

TCMB ayrıca, enflasyonun ara hedeflerden belirgin şekilde sapması hâlinde para politikasının yeniden sıkılaştırılacağını duyurdu.

Döviz piyasasında hareketlilik

Saat 14.00'de açıklanan faiz kararından önce döviz piyasalarında da hareketlilik yaşandı. Euro/TL ilk kez 50 TL seviyelerini test etti. Dolar/TL kurunda da benzer bir yükselme yaşanırken dolar 42,65 TL'ye çıkarak işlem gördü.

Ekim ayında yapılan PPK toplantısında, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı 100 baz puanlık indirimle yüzde 40,5'ten yüzde 39,5'e düşürülmüştü.

Anadolu Ajansı Finans tarafından yapılan beklenti anketinde yer alan toplam 38 ekonomistin 14'ü politika faizinin 100 baz puan indirileceği yönünde tahmin belirtmişti.

17 ekonomist ise 150 baz puan ve diğer 7 ekonomist ise 200 baz puan indirileceği öngörüsünde bulunmuştu.

Ekonomistlerin TCMB kararına ilişkin beklentilerinin ortalaması ise 150 baz puan indirimle faizin yüzde 38'e çekileceği yönünde oldu.

Politika faizi, hem mevduat hem kredi faizlerini belirleyerek borçlanmanın maliyetini etkiliyor ve böylece vatandaşın günlük yaşamında doğrudan belirleyici oluyor.

Enflasyon hedeflerine yaklaşıldığında ise merkez bankaları genellikle faizleri sabit bırakmayı ya da indirime gitmeyi tercih ediyor; bunun temel amacı, harcamaları canlandırmak ve ekonomik büyümeyi desteklemek.

TÜİK’in açıkladığı verilere göre kasım ayında tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık yüzde 0,87, yıllık ise yüzde 31,07 oranında yükseldi.

Buna karşılık, bağımsız akademisyenlerin oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu'nun (ENAG) hesaplamaları aynı ay için aylık enflasyonu yüzde 2,13, yıllık enflasyonu ise yüzde 56,82 seviyesinde gösterdi.

Küresel faiz indirimi trendi

TCMB, 2025 yılı boyunca para politikasında kademeli bir gevşeme sürecine giderek altı ayrı toplantıda faiz indirimine gitti.

Ocak ayında politika faizi yüzde 47,5’ten yüzde 45’e, Mart’ta yüzde 45’ten yüzde 42,5’e düşürüldü.

Nisan ayında yapılan artış ve sonrasındaki bekleme dönemlerinin ardından temmuz ayı toplantısında bu kez yüzde 46’dan yüzde 43’e çekildi.

Yılın son çeyreğinde gevşeme hız kazanırken, eylül ayında faiz yüzde 43’ten yüzde 40,5’e, ekim ayında ise yüzde 40,5’ten yüzde 39,5’e, aralık ayında ise yüzde 39,5'ten yüzde 38'e indirildi.

Böylece TCMB, Ocak 2025’ten Aralık 2025’e kadar politika faizinde toplam 950 baz puanlık bir indirim gerçekleştirmiş oldu.

ABD Merkez Bankası (Fed) ise çarşamba günü politika faizini 25 baz puan düşürerek yüzde 3,5-3,75 aralığına çekti.

Aralık toplantısıyla birlikte faiz indirim döngüsünü sürdüren Fed, bu yıl politika faizinde üçüncü kez gevşemeye gitmiş oldu.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) da Haziran 2024’te başlattığı gevşeme döngüsünde ilk olarak mevduat faizini yüzde 4,00’ten yüzde 3,75’e indirdi.

Yılın geri kalanında ve 2025 boyunca aldığı kararlarla bu oranı kademeli olarak yüzde 3,50’ye, ardından yüzde 3,25’e, daha sonra da yüzde 3,00’e çekti.

Sonraki toplantılarda faiz indirimlerine devam eden ECB, mevduat faizini aşamalı biçimde yüzde 2,75, yüzde 2,50, yüzde 2,25 ve son olarak yüzde 2,00 seviyesine kadar düşürdü.

Euronews