Başörtüsünden sonra ikinci adım... İran'da neler oluyor?

Uzun süredir İslam öncesi tarih anlatısına mesafeli yaklaşan İran, tarihî zaferleri ön plana çıkararak halk desteğini artırmayı hedefliyor. Önce mayıs ayında başörtüsü düzenlemesini rafa kaldıran ülke, şimdi de Pers dönemi anlatısına ait bir heykelin açılışını yaptı.

İran, Haziran ayında İsrail ile gerçekleşen 12 günlük savaşın ardından ulusal birlik ve halk desteğini güçlendirmek amacıyla milliyetçi sembollere yöneldi. Bu kapsamda, Tahran’daki İnkılâp Meydanı’nda Antik Pers Kralı Şapur’un, Roma İmparatoru Valerian’ın önünde diz çöktüğü bir heykel açıldı. Odatv'nin aktardığına göre yetkililer, "Valerian heykeli", İran’ın tarih boyunca direnç dolu bir toprak olduğunu gösteriyor” diyerek, tarihî geçmiş ile günümüz arasındaki bağı vurguladıklarını belirtti.

Heykel, M.S. 260 yılında Edessa Savaşı’nda Sasanîler’in Roma kuvvetlerini yenilgiye uğrattığı ve Valerian’ı esir aldığı olayı ölümsüzleştiriyor.

İran’daki dini ve siyasi otoriteler, İslam öncesi tarihî sembollere daha önce mesafeli yaklaşırken, artık bu tür imgelerle milliyetçi duyguları güçlendirmeye çalışıyor. Örneğin Vanak Meydanı’na kurulan bir duvarda, ok atan efsanevi kahraman Arash modern balistik füzelerle birlikte tasvir edilmişti.

Bu gelişmeler, ülke içindeki tartışmalı iç politika gündemini de hatırlatıyor. Mayıs ayında İran Parlamentosu Başkanı Mohammad Bagher Ghalibaf, tartışmalı başörtüsü yasasının uygulanmasını geçici olarak durdurmuştu.

“Ahlak ve Başörtüsü Kültürünü Teşvik Yasası” olarak bilinen ve 74 maddeden oluşan yasaya göre, başörtüsü kurallarını ihlal eden kadınlar para cezası, seyahat yasakları ve dijital kısıtlamalarla karşılaşabiliyor, tekrar eden ihlallerde 3 ay ile 1 yıl arasında hapis cezaları öngörülüyordu. Ancak yasayla ilgili endişeler, toplumsal huzursuzluk ve iç politikadaki bölünmeler nedeniyle yürürlüğe girmemişti.