Eurovision: İsviçre'li Nemo, İsrail'in katılımını protesto için birincilik ödülünü iade edecek

2024 Eurovision Şarkı Yarışması'nı kazanan İsviçre'nin temsilcisi Nemo, İsrail'in gelecek yılki yarışmadan çıkarılmamasına tepki olarak ödülü iade edeceğini duyurdu.

26 yaşındaki İsviçreli şarkıcı, İsrail'in yarışmada kalmasıyla, yarışmanın "birlik, kapsayıcılık ve insan onuru" idealleri arasında "açık bir çelişki" olduğunu söyledi.

"BM'nin Bağımsız Uluslararası Soruşturma Komisyonu'nun bir soykırım olduğu sonucuna vardığı bir dönemde İsrail'in yer almaya devam etmesi, bu idealler ile Avrupa Yayın Birliği (EBU) tarafından alınan karar arasında açık bir çelişki olduğunu göstermektedir" dedi.

Eurovision Şarkı Yarışması Direktörü Martin Green, Eurovision'un karardan "üzüntü duyduğunu" ve Nemo'nun görüşlerine saygı duyduğunu ifade etti.

İsrail'in Eurovision'a katılımı; Gazze'deki savaş ve bu yılki yarışma sırasında yaşanan oylama tartışmaları nedeniyle giderek artan bir gerilim kaynağına dönüştü.

Beş ülke - İzlanda, İspanya, İrlanda, Slovenya ve Hollanda - İsrail'in yarışmasına izin verildiği için gelecek yılki etkinliği boykot edeceklerini açıkladı.

İsrail yarışmada kalmasını, "nefret yaymaya çalışanlara karşı bir zafer" olarak nitelendirmişti.

Açıklamasında boykot kararlarına da değinen Nemo, ödülü geri verme kararının "bireyler ya da sanatçılarla" ilgili olmadığını, Eurovision'un "ağır suçlarla itham edilen bir devletin imajını yumuşatmak" için kullanıldığına inanmasından kaynaklandığını vurguladı.

"Sahnede yücelttiğimiz değerler sahne dışında hayata geçirilmezse, en güzel şarkılar bile anlamsız hale gelir" dedi.

Nemo, 'non-binary' olduklarını fark etmelerine giden süreci anlatan The Code adlı şarkılarıyla Eurovision ödülünü alan ilk 'non-binary' sanatçı oldu.

Galibiyetin ardından Nemo BBC'ye, İsrail'in yarışmaya katılmasına karşı çıkan sanatçıları desteklemek için organizatörlerin yeterince çaba göstermediklerini düşündüğünü anlatmıştı.

"Kendimi çok yalnız hissettim. Umarım gelecek yıl için bir şeyler yaparlar" demişti.

Bu durum, yarışmada yer alan sanatçı ve çalışanların ruh sağlığını korumak amacıyla bir dizi yeni önlemin alınmasını sağlamıştı.

Beş ülke boykot ediyor

Son olarak İzlanda, İsrail'in 2026 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılacak olması nedeniyle, İspanya, İrlanda, Slovenya ve Hollanda'yı izleyerek organizasyonu boykot etme kararı almıştı.

İzlanda Ulusal Yayıncılık Servisi (RÚV) karara ilişkin yaptığı açıklamada, "İsrail ulusal yayıncısı KAN'ın yarışmaya katılımı, hem Avrupa Yayın Birliği üyeleri arasında hem de genel kamuoyunda ayrışmaya yol açmıştır" ifadelerine yer verdi.

İzlanda, EBU genel kurulunda İsrail'in katılımının oylanmasını isteyen yedi ülke arasındaydı.

Almanya ise İsrail'e izin verilmemesi durumunda yarışmayı boykot edeceğini ima etmişti.

İsrail'in yarışmadan men edilmesi çağrılarına karşın, EBU üyesi ülkeler yarışmanın itibarını korumayı amaçlayan bir dizi kuralı onaylamakla yetindi ve bu talep reddedildi.

İsrail'in gelecekteki katılımı, oylama ve kampanya kurallarına ilişkin yeni düzenlemelerin kabulüne bağlı hâle getirildi.

KAN CEO'su Golan Yochpaz İsrail'i yarışmadan çıkarmaya çalışanları eleştirdi.

"KAN'ı yarışmadan çıkarma girişimi ancak kültürel bir boykot olarak anlaşılabilir" dedi ve şöyle devam etti:

"Bir boykot bugün İsrail ile başlayabilir ama nerede biteceği ya da başka kimi etkileyeceği bilinemez. Bu yarışmanın 70'inci yılı, gerçekten bu şekilde mi hatırlansın?"

İsrail, kamu yayıncısı KAN'ın EBU üyesi olması nedeniyle 1973'ten beri Eurovision'a katılıyor.

Ülke yarışmayı dört kez kazandı; son olarak 2018'de zafer elde etmiş ve 2025 yarışmasında ikinci olmuştu.

İzlanda ise hiç kazanmadı ancak 1999 ve 2009 yıllarında ikinci oldu.

Kaynak, Getty Images

Yarışmada iki yıldır İsrail'e karşı protestolar düzenleniyor.

Bu yıl İsviçre'nin Basel kentindeki finalde iki kişi sahneye çıkıp İsrailli şarkıcı Yuval Raphael'e boya atmaya çalışırken gözaltına alınmıştı.

İsrail ikinci seçilmişti

Avrupa Yayın Birliği (EBU), Gazze'deki ateşkesin ardından Kasım ayında düzenlemeyi planladığı sanal toplantıyı iptal etmiş ve bu konuyu Aralık'ta İsviçre'nin Cenevre kentinde yüz yüze düzenlenecek olağan genel kurulda görüşmeye karar vermişti.

İsrail'in bu yılki yarışmada halk oyu almak için hükümet destekli bir kampanya yürütmesi ve yüksek miktarda oy alarak ikinci seçilmesinin ardından EBU, orantısız kampanyaları engelleyeceklerini ve izleyicilerin verebilecekleri oy sayısını 20'den 10'a indirdiklerini açıklamıştı.

Eurovision uzmanı Paul Jordan da durumu "Eurovision ve EBU için gerçek bir kriz" olarak niteledi:

"Burada bir kazanan yok. Apolitik olması için yaratılan bir şeyin siyasi bir futbol karşılaşmasına dönmesi büyük bir utanç."

BBC Türkçe