Çocuk gelinlerin yaz tatili kabusu: Öğretmenler dikkat

2024-25 eğitim ve öğretim yılı 20 Haziran’da sona eriyor.
Okulların kapanması ile beraber zorla evlendirilme riskinin arttığı tehlikeli bir dönem başlıyor. Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu’nun (UNFPA) verilerine göre, dünya genelinde her beş çocuktan biri evlendirildi. Eğer tedbir alınmazsa2030’da 950 milyon, 2050’de 1,2 milyar kişinin çocuk yaşta evlendirilmiş olacağı tahmin ediliyor. Türkiye’de çocuk evliliği oranları her geçen yıl düşüyor olsa da hâlâ bitmiş değil. TÜİK verilerine göre de geçen yıl Türkiye’de 16-17 yaş grubunda 617 erkek, 9 bin 354 kız çocuğu, evlilik yaptı. Evlendirilen kız çocuk sayısının en fazla olduğu iller ise 979’la Gaziantep, 800’le Şanlıurfa, 462’yle Hatay ileri oldu.

UNICEF’in 2021 verilerine göre Türkiye, 18 yaşından önce evlenen çocuk oranlarına bakıldığında dünya genelinde 202 ülke içinde 87’nci sırada yer aldı.

ÖĞRETMENLER DİKKAT

Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu desteğiyle “Çocuk Yaşta, Erken ve/veya Zorla Evlilikler İçin Önleme ve Müdahale Rehberi” hazırladı. Hazırlanan rehbere göre bir öğrencinin akademik performansının hızla düşüşe geçmesi, okula düzenli olarak gelen bir öğrencinin bir anda devamsızlık yapmaya başlaması, okuldan erken ayrılması, yetişkin gibi giyinmeye başlaması, altın takı kullanması, sosyal medyada evliliği özendiren içeriklerle ilgilenmesi evlendirilme riskinin habercisi olabilir.

Eğitim Reformu Girişimi’nin (ERG) bu konuda öğretmenlerin deneyimlerine yer verdiği araştırma da çocuk yaşta evlilik durumunun vahametini bildirdi:

*‘Öğretmenim beni evlendireceklermiş’ diye yardım talep edenler oluyor. Bazen arkadaşları ‘Öğretmenim size söyleyemiyor ama evlendirecekler’ diye haber veriyor. En zorlandığımız grup, evlenmeye sıcak bakanlar.

*Bir öğrencim ‘Ailem bana baskı yapıyor, ‘Takdir getirmezsen senin sonun evlilik’ diyorlar’ diyor. Aile zaten çocuğun takdir alamayacağını biliyor, bahane ediyorlar. ‘Öğretmenim beni okulda göremezseniz bilin ki evlendirildim’ dedi.

*Öğretmenler bildirim yaptığında güvenlik sorunları yaşayabiliyor. Tehdit edilebiliyor. Kimi ‘ya başım belaya girerse, çoluğum çocuğum var’ diye kaygılanıyor. Bunu yaşayıp il değiştirmek zorunda kalanlar var.

"SUÇ ŞÜPHESİNE YOL AÇAN HER TÜRLÜ VERİNİN BİLDİRİLMESİ GEREKİR"

Odatv'de yer alan habere göre, Öğrencilerin devamsızlıklarının ve davranışlarındaki değişimin takip edilmesi gerektiğini aktaran Öğretmen Ağı Eş Koordinatörü Yakup Yıldırım konuyla ilgili “Öğretmenlerin öğrencileri ile kurduğu duygusal bağ ve güven ilişkisi öğrencilerin içinde bulunduğu durumu öğretmenleriyle paylaşmasına, böylece olası bir duruma erken müdahale edilmesine fırsat da tanıyor. Dolayısıyla öğrencileri dinlemek, onların söylediklerine ve dertlerine kulak kesilmek önemli” ifadelerini kullandı.

Öğretmenler böyle bir durumda ne yapmalı? Öğretmenin konuyu idareye bildirmesi gerektiğini aktaran Yakup Yıldırım, “Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına risk bildiriminde bulunabilir, savcılığa ve kolluk kuvvetlerine suç duyurusu yapabilirler. Risk bildiriminde çocuğun risk altında olduğunu düşündüren durumlar, suç bildiriminde ise suç şüphesine yol açan her tür verinin ve bilginin bildirilmesi gerekir” dedi.