29 Ocak Batı Trakya Türklerinin Şanlı Direniş Günü

BURSA ARENA / Haber Merkezi

Yunanistan makamlarının, 29 Ocak 1988’de Türk adı bulunan dernekleri kapatmak istemesiyle Türk azınlığın direnişinin sembolü olan 29 Ocak Batı Trakya Türklerinin Direniş Günü kaydediliyor.

29 Ocak 1988 tarihi, Batı Trakya Türklerinin şanlı direnişinin tarihi. Batı Trakya’da Türk adını silmek isteyen Yunanistan’a karşı Batı Trakya Türkleri, Gümülcine’de on binlerce kişinin katıldığı yürüyüşler gerçekleştirmişti. 1988’de Batı Trakya’da dayanılmaz hale gelen siyasi ve sosyal baskıların sonucu olarak Batı Trakya Türkleri 29 Ocak günü bir yürüyüş düzenlemiş ve yürüyüş polisin müdahalesiyle olaylara dönüşmüştü. Olaylarda çok sayıda Batı Trakyalı Türk yaralanmış ve Gümülcine’de Türklere ait ev ve işyerlerine saldırılar düzenlenmişti. O tarihten sonra Batı Trakya Türk Azınlığı için „Milli Direniş Günü“ haline gelen 29 Ocak her yıl düzenlenen etkinliklerle anılıyor. 29 Ocak Milli Direniş Günü sebebiyle düzenlenen etkinliklerde Batı Trakya Türkleri bir araya gelerek baskı ve yıldırma politikalarına karşı gösterdikleri en güçlü tepkiyi tekrar dile getiriyorlar.

Batı Trakya Türklerinin Gümülcine’deki tarihi yürüyüşünden bir görsel:

İBRAHİM ŞERİF: O GÜN ŞANLI BİR DİRENİŞ OLARAK TARİHE GEÇMİŞTİR

Gümülcine Seçilmiş Müftüsü İbrahim Şerif, 29 Ocak direnişine ilişkin, AA’ya verdiği demeçte, “1983 yılında ise bunların üzerine Gümülcine Türk Gençler Birliği (GTGB) ve İskeçe Türk Birliği (İTB) tabelalarındaki Türk kelimesinin, iki toplum arasında düşmanlık çağrıştırdığı gerekçesiyle kaldırılması bardağı taşıran son damla oldu” dedi. Derneklerle ilgili karara tepki göstermek amacıyla Türk azınlığın toplu bir gösteri yapma kararı aldığını belirten Şerif, “O gün şanlı bir direniş olarak tarihe geçmiştir.” dedi.

“BİZLER İÇİN 29 OCAK, YILLARDIR İNKAR EDİLEN KİMLİĞİMİZE SAHİP ÇIKTIĞIMIZI GÖSTERİYOR”

Batı Trakya Türklerinin unutulmaz lideri Sadık Ahmet’in partisi olan Dostluk Eşitlik Barış Partisi (DEB) Başkanı Çiğdem Asafoğlu ise “Bizler için 29 Ocak, yıllardır inkar edilen kimliğimize ne kadar sahip çıktığımızın bir göstergesidir. Bizler yine davamıza sahip çıkmaya, doktor Sadık Ahmet’in çizmiş olduğu yoldan yürümeye, onun ilkelerini savunmaya devam edeceğiz.” diye konuştu.

OZAN AHMETOĞLU: BU BİR TÜRKLÜK MÜCADELESİDİR

İskeçe Türk Birliği Başkanı Ozan Ahmetoğlu, 29 Ocak’ın Batı Trakya Müslüman Türk Azınlığı açısından bir milat olduğunu belirterek, “Bu bir Türklük mücadelesidir.” dedi. Ahmetoğlu demeçlerine şöyle devam etti:

“29 Ocak 1988 dışında bir de Yunanistan demokrasi tarihine kara bir leke olarak geçen 29 Ocak 1990 var. O gün özellikle Gümülcine kentinde Türklere karşı saldırılar yapıldı, kent merkezinde bulunan Türklerin dükkanları yağmalandı. Yunanistan hala bu yaşanan şiddet olaylarıyla ilgili olarak Batı Trakya Türk toplumundan özür dilemedi.”

TÜRK AVUKATLAR, BATI TRAKYA TÜRKLERİNE KARŞI HAK İHLALLERİNİ BİRLEŞMİŞ MİLETLER İNSAN HAKLARI KONSEYİNE TAŞIYOR

Yunanistan’ın Batı Trakya Türk Azınlığına yönelik hak ihlalleri, Birleşmiş Milletler’e taşınıyor. Hukuk ve Fikir Platformu çatısı altında Türkiye’den 50 avukatın imzasını taşıyan başvuruyla ilgili süreç başlatıldı. Yunanistan, uzun yıllardır Batı Trakya’da Türklerin dernek, vakıf ve eğitim kurumlarına yönelik hak ihlallerine imza atıyor. Türk Azınlığa ait okulların, camilerin ve sivil toplum kuruluşlarının kapatılmasına karşı Batı Trakya Türklerinin gerek Yunan yargısı gerekse de uluslararası mahkemelerde mücadelesi sürüyor. Batı Trakya Türklerinin seçtiği müftülerin kasıtlı bir şekilde göreve getirilmemesi, cami imamlarına yönelik hukuk dışı uygulamalar, Yunanistan’da Türk kimliğine yönelik baskılar ülkede her geçen gün kendini gösteriyor.

Son dönemde Yunan hükümetince, Batı Trakya’daki Türk Azınlık ilkokul ve ortaokul-lisede okuyan öğrenci ve öğretmenlerin dini vecibelerini yerine getirmelerini kısıtlayıcı kararlar alınmaya başlandı. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, konuya tepki gösterdi. Bakanlığın açıklamasında, “Yunan makamlarını, Batı Trakya’daki Türk Azınlık ilkokullarında okuyan öğrenci ve öğretmenlerin dini vecibelerini yerine getirmelerini kısıtlayıcı bu karardan geri dönmeye davet ediyoruz” ifadeleri yer aldı.

İSKEÇE TÜRK BİRLİĞİNİN HAK MÜCADELESİ

14 Nisan 1927 tarihinde “İskeçe Türk Gençler Yurdu” adıyla kurulan (1936 yılında İskeçe Türk Birliği adını almıştır) İskeçe Türk Birliği, İskeçe Valisinin 1984 yılında yapmış olduğu başvuruyu müteakip, İskeçe Bidayet Mahkemesi, isminde “Türk” kelimesinin bulunması ve Dernek Tüzüğünün yasalara aykırı olduğu ve kamu düzeni ve ahlakını ihlal ettiği gerekçesiyle 1986 yılında kapatılmıştır. İskeçe Türk Birliği üyeleri Bidayet Mahkemesinin kararını istinaf etmişler ve duruşma tarihi 20 Mart 1998 olarak belirlenmiştir. İstinaf Mahkemesi, İskeçe Valisinin talebine binaen duruşmayı 6 Kasım 1998’e ertelemiştir. O tarihte, İskeçe Valisi erteleme talebini yinelemiş ve davanın 4 Aralık 1998’de görülmesi kararlaştırılmıştır. Aralık 1998’de mahkeme katiplerinin grevi nedeniyle duruşma, bu kez, 15 Ocak 1999’a tehir edilmiştir. Dava, nihayet, 15 Ocak 1999’da Trakya Üç Üyeli İstinaf Mahkemesinde görüşülmüştür. İstinaf Mahkemesi 19 Mart 1999 tarihinde yayınlanan kararıyla başvuruyu reddetmiş, “İsminde Türk kelimesinin bulunması ve Yunanistan sınırları içinde yabancı bir devletin çıkarlarına hizmet etmesi” gerekçesiyle Derneğin faaliyetlerinin kamu düzenine aykırı olduğuna hükmetmiş ve Bidayet Mahkemesinin kararını onayarak İskeçe Türk Birliği’ni kapatmıştır. İstinaf Mahkemesi 117/1999 tarihli kararında, ayrıca, Dernek Tüzüğünde “Batı Trakya Türkleri”ne yapılan referansın Yunanistan’da Türklere ait bir Derneğin mevcut olduğu ve Derneğin yabancılar tarafından kurulduğu intiba’ını yarattığını ileriye sürmüştür.

İskeçe Türk Birliği üyeleri İstinaf Mahkemesinin kararını Yargıtay nezdinde temyiz etmişlerdir. Temyiz davasının tarihi 3 Mart 2000 olarak açıklanmış ve anılan tarihte dava görülmüştür. Yunanistan Yargıtayı, 1530/2000 sayılı ve 8 Aralık 2000 tarihli kararıyla İstinaf Mahkemesi kararını “yeterli temelden ve kanıttan yoksun” bulmuş ve tekrar gözden geçirilmek üzere anılan mahkemeye iade etmiştir. Dernek üyelerinin başvurusu üzerine yeni istinaf duruşmasının tarihi 12 Ekim 2001 olarak belirlenmiştir. Duruşma daha sonra ertelenmiş ve 23 Kasım 2001 tarihinde görülmüştür. İstinaf Mahkemesi 25 Ocak 2002 tarihli ve 31 sayılı kararıyla İskeçe Türk Birliği’nin kapatılmasına yönelik kararında ısrar etmiştir. Birlik üyeleri, İstinaf mahkemesinin kararını bu kez Yargıtay nezdinde temyiz etmişlerdir. Temyiz duruşmasının tarihi 10 Ocak 2003 olarak tespit edilmiş, daha sonra ertelenerek 19 Eylül 2003 tarihine dava görülmüştür. 5 Aralık 2003 tarihinde Hakimler Kurulunun üç leyhte iki aleyhte oyuyla temyiz dosyası Yargıtay Genel Kurulu’na havale edilmiş, Genel Kurulun davayı 23 Eylül 2004 tarihinde görüşeceği açıklanmıştır.

İskeçe Türk Birliği’nin Arios Pagos (Yargıtay) Genel Kurulu’nda görüşülen davasından da olumsuz karar çıkmıştır. Arios Pagos Genel Kurulu’nda görüşülen dava kararının daha resmen açıklanmamasına rağmen, konuyla ilgili haber birçok ulusal basın – yayın organlarında yayınlanmaya başlamıştır. 13 Ocak 2005 Perşembe günü akşam saatlerinde yayınlanmaya başlayan haberlerde Arios Pagos Genel Kurulu’nun İskeçe Türk Birliği konusunu görüştüğü ve oybirliğiyle İskeçe Türk Birliği aleyhine karar aldığı belirtilmiştir. Böylece, 7 Şubat 2005 tarihinde Yargıtay (Arios Pagos) Genel Kurulu’nun aldığı kararla iç hukuk tüketilmiştir. Bunun üzerine İskeçe Türk Birliği, Temmuz 2005 tarihinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine başvurmuştur.

Strasburg’daki Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, İskeçe Türk Birliği davasıyla ilgili kararını 27 Mart 2008 tarihinde açıklamış ve derneğimizi haklı bulmuştur. Bunun üzerine Yunanistan, kendisine tanınan üç aylık itiraz süresinin bitimine saatler kala, yedi yargıçın oybirliği ile aldığı karara itiraz edeceğini ve davayı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Büyük Daire’ye götüreceğini açıklamıştır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Büyük Dairesi’nin beş yargıçtan oluşan heyeti, Yunanistan’ın, davayı Büyük Daire’ye gönderme talebini kabul etmediğini duyurdu. Dolayısıyla İskeçe Türk Birliği’ni oybirliğiyle haklı bulan 27 Mart 2008 tarihli karar kesinleşmiş oldu.

İskeçe Türk Birliği, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararının kesinleşmesinden sonra resmiyetin iadesi için İskeçe Asliye Hukuk Mahkemesi’ne başvuruda bulundu. İskeçe Türk Birliği’nin resmiyetinin iadesi için açılan dava 11 Aralık 2008 tarihinde İskeçe Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görüşülmesi gerekirken dava 19 Şubat 2009’a ertelendi.

İskeçe Türk Birliği’nin, İskeçe Asliye Hukuk Mahkemesi nezdinde açtığı dava 19 Şubat 2009 Perşembe günü görüşüldü. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin İskeçe Türk Birliği’ni haklı bulan kararından sonra, İskeçe Türk Birliği’nin kapatma kararının iptal edilmesi ve derneğin resmiyetinin iadesi istemiyle açılan davanın duruşması İskeçe Adliyesi’nde yapıldı. Duruşmada beklenmedik bir gelişme yaşandı ve merkezi Selanik’te bulunan ‘Trakya Dernekleri Federasyonu’ İskeçe Türk Birliği aleyhinde davaya müdahil oldu.

İskeçe Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görüşülen davanın kararı Mayıs 2009 tarihinde açıklanmış ve İskeçe Türk Birliği’nin başvurusu birtakım gerekçeler öne sürülerek reddedilmiştir. Akabinde hazırlanan istinaf dilekçesi mahkemeye sunulmuş ve görüşme tarihi olarak 23 Ekim 2009 tespit edilmiştir. 23 Ekim 2009 tarihinde gerçekleşmesi gereken duruşma devletin atadığı hukuk müşavirinin talebi sonucu 8 Ekim 2010 tarihine ertelenmiştir. Dava 8 Ekim 2010 Cuma günü görüşülmüş olup duruşmaya daha önce Bidayet Mahkemesi nezdindeki duruşmada İskeçe Türk Birliği aleyhine müdahil olan Trakya Dernekleri Federasyonu katılmamıştır. Trakya İstinaf Mahkemesi 25 Ocak 2011 tarihinde açıkladığı kararla İskeçe Türk Birliğinin bu davasını da reddetmiştir. Bu karar aleyhine de temyiz başvurusu en kısa sürede yapılacaktır. İskeçe Türk Birliği’nin kapatılmasını öngören kararın iptal edilmesi ve İskeçe Türk Birliği’nin resmiyetinin iade edilmesi için Gümülcine’deki Trakya İstinaf Mahkemesi’ne de başvuruda bulunuldu. Açılan dava 3 Nisan 2009 Cuma günü görüşüldü. Duruşmada derneğimizin isteklerini içeren dosya mahkemeye sunuldu. Böylelikle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararından sonra derneğimizin yıllar sonra resmiyetine kavuşması için iki dava da görüşülmüş oldu. Trakya İstinaf Mahkemesi İskeçe Türk Birliğinin davasını reddedince bu karar aleyhine temyiz dilekçesi sunulmuştur ve 7 Ekim 2011 duruşma Tarihi olarak belirlenmiştir.

Yargıtay nezdinde 7 Ekim 2011 tarihinde yapılan duruşmadan sonra 24 Şubat 2012 tarihinde karar yayınlandı ve temyiz başvurumuzun reddedilmesi sonucu ikinci kez iç hukuk tüketilmiş oldu. Yargıtay, Trakya İstinaf Mahkemesinin de kararında atıfta bulunduğu “AİHM kararlarının Ulusal mahkemeler için bağlayıcı olmadığı” gerekçesiyle temyiz başvurumuzu reddetti. Bu karar aleyhine 16 Ağustos 2012’de ikinci kez AİHM’ye başvuruldu.

Türk Azınlığın etnik kimliğini inkar politikası, Yunanistan’da sosyal barışa ve samimi uzlaşı çabalarına sekte vurmaktadır. Azınlık üyeleri etnik kimliklerinin inkarını, Yunan toplumu içinde gelişme haklarının ve devletleriyle güçlü ve sağlam güven bağları kurulmasının önündeki en önemli engellerden biri olarak görmektedir. 29 yıldır devam eden İskeçe Türk Birliği davası, hukukun üstünlüğü ve adaletin sağlanmasının olduğu kadar, demokratik değerler, insan hakları, temel özgürlükler ile Avrupa hukukuna ve uluslararası sözleşmelere gerçekten saygı gösterilip gösterilmediğinin sınanacağı önemli bir imtihan niteliği taşıyor.