Bugüne kadar ülkemizde kentsel dönüşüm konusunda gerek 2012'de 6306 sayılı kentsel dönüşüm yasası çıktıktan sonra gerekse daha önce çok şey yazıldı söylendi.
Biz de uzun yıllardan beri bu konudaki görüş ve düşüncelerimizi çeşitli zeminlerde dile getirdik ve getirmeye de devam ediyoruz.. Ancak itiraf etmeliyiz ki uygulamadaki sorunlar konusunda yapılması gerekli birçok çalışma vardır.
Yalnız 2 defa bu konudaki yönetmelik değişikliği yapıldı. Belediyelerimizin kentsel dönüşüm konusuna başlayabilmesi ve beklenilen hızla ilerleyebilmeleri için birçok defa dile getirdiğimiz gibi ciddi alt yapıya ihtiyaçları bulunuyor..
Esasen son zamanlarda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Kentsel Dönüşüm konusunda yetkileri ilçe belediyelerinden alarak B.Şehir ve Bakanlığa devretmişir..
Bursa’da B.Şehir Meclisinin kentsel dönüşümle ilgili vermiş olduğu 0.50 kaks (yani toplam inşaat alanı artışı) da Bölge İdare Mahkemesinde iptal edilmiştir..
Ancak bu karara rağmen B.Şehir Belediyesi bazı ilçe belediyelerinde özellikle de Nilüfer’de kentsel dönüşümle ilgili plan değişikliklerine gerek parsel gerekse ada ölçeğinde onay vermeye devam etmektedir.
Bu durumun gerek teknik gerek sosyal altyapı , trafik vs sorunlarını da beraberinde getireceği açıktır. Bu konuda en küçük bir tedbir alınmamıştır. Kentlerimizin ilave gelecek yoğunluğun getireceği yükleri taşıyacak güç ve kapasitesi kalmamıştır..
İlave yoğunluk artışı ile kentlerimizin dikey değil yatay yönde gelişmesi yönündeki en üst ölçekteki telkin ve tavsiyelerin de gerçekleşmesi mümkün görülmemektedir.
Biz uzun süreden beri her zeminde bu yasanın kentsel dönüşümü gerçekleştirecek genişlikte ve derinlikte olmadığını söylüyor yazıyoruz..
Bunların başında da hiç şüphesiz kentimizin üst ölçekli planları ile İl Çevre Düzeni Planı, Nazım İmar Planı, Ulaşım Master Planı gelmektedir.
Kentsel dönüşüm planlarının da bu üst ölçekli planlar ile uyumlu ve ahenkli olması gerekir.
Ayrıca özellikle depremsellik açısından son derece önemli olan zeminle ilgili jeofizik ve jeolojik etüdler buna dayalı olarak da parsel ölçeğinde mikro-bölgeleme çalışmaları henüz tamamlanmamıştır.
B.Şehir Belediyemizin bu konuda başlatmış olduğu çalışmalar henüz neticelenmediği gibi bu konuda bugüne kadar elde edilen veriler de bazı ilçe belediyelerinde bulunmamaktadır.
Aynı şekilde birkaç yıl önce yapılan kent içi ulaşım master planı da kentimizi gelişme ve büyüme perspektifine uygun değildir.
Özellikle Nilüfer ilçemizde ulaşım master planı çok yetersiz olup bugünkünden farklı yeni ulaşım aksları, ulaşım modelleri, bunların mevcut ulaşım planı ile entegrasyonu konusunda yeni alternatifler sunmamaktadır.
Kentsel dönüşüm projeleri nasıl kentimizin üst ölçekli planları ile ahenk ve uyumlu olmak zorunda ise ulaşım master planı ve hafif raylı sistem ile de entegre olmalıdır.
Bütün bunlar ciddi ve bilimsel olarak ortaya konmadan yapılacak olan kentsel dönüşüm projelerinin sağlıklı olacağını düşünmüyoruz.
Kentsel dönüşüm süreci insanlara hem daha güvenilir yapılar hem de sosyal, kültürel ortamlar ve teknik altyapılar sunmak zorundadır..
Kentsel dönüşüm plan ve projeleri ana hatları ile kentimizin ekonomik ve sosyal yapısı, tarihi ve kültürel dokusu, teknik mimari ve estetik özelliklerine uygun bir bütünlükte tasarlanması gerekir.
Bugün kentlerimizde kentsel dönüşüm adı altında yapılan iş parsel ölçeğinde yani binalara büyük yoğunluk artışı vererek onları yenilemekten ibarettir..
Kısacası geçtiğimiz yıllarda çıkarılan kentsel dönüşüm yasasının yürürlüğe girmesinden günümüze kadar 5 yıldan fazla zaman geçmiş olmasına rağmen bu konuda ciddi bir mesafe alındığı söylenemez..
Bu konuda gerek kuruluş yasasında gerekse 6306 sayılı kentsel dönüşüm yasasında geniş yetkilere sahip olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve illerde yeni kurulan Müdürlükler henüz belediyelerimize etkin ve verimli hizmet sunacak konumda gözükmemektedirler.
Büyük bir kaos ve kargaşanın hakim olduğu kentsel dönüşüm ile ilgili olarak Başta Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olmak üzere, B.Şehir Belediyeleri, İlgili Üniversiteler, ilçe belediyeleri ve ilgili akademik odalar bir araya gelerek ülkemizi ve kentlerimizi bu kaos ve kargaşadan kurtarıp daha sağlıklı, gerçek anlamda bütüncül bir yaklaşımla gerçek Kentsel dönüşümün yol ve yöntemini bulmalıdırlar..