Sosyal medya düzenlemesi: Yasa teklifinin geçtiği komisyonda kim, ne dedi?

BURSA ARENA / Haber Merkezi

Sosyal medyaya yeni yaptırım ve yükümlülükler getiren 9 maddelik yasa teklifi, TBMM Adalet Komisyonu'nda, sabaha kadar süren görüşmelerin ardından, değişiklik yapılmadan kabul edildi.

Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) ile Milliyetçi Hareket Partisi (MHP), teklifin önümüzdeki hafta TBMM Genel Kurulu'nda görüşülerek yasalaştırılmasını planlarken, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) de, Resmi Gazete'de yayımının ardından Anayasa Mahkemesi'ne iptal başvurusuna hazırlanıyor.

'Birer 'account'sunuz'

Teklifin imzacılarından AKP Grup Başkanvekili Özlem Zengin, sosyal medya ile ilgili her şey yolunda giderken sorun olmadığını, ancak sahte hesaplar üzerinden hakaret, tehdit içeren paylaşımlar yapıldığında muhatap bulmakta güçlük çekildiğine işaret etti:

"Çünkü bu mecraların, bence en önemli meselesi bireyin varlığını ortadan kaldırıyor. Yani siz muhatap olurken, aslında biz burada muhatapken ben size baktığımda tanıyorum, biliyorum kiminle muhatabım, ismen biliyorum, cismen biliyorum.

"Fakat bu dünyada bireyin değil, 'account'un bir anlamı var, siz bir "account"sunuz, bir hesapsınız yani sadece bir hesapsınız. Ve bir hesap olduğunuzda, bir "account" olduğunuzda, işte, o zaman size karşı her şeyin yapılması sanki mubah hâle geliyor."

Pınar Gültekin cinayetinin ardından sosyal medyadaki olumsuz paylaşımlara dikkat çeken Zengin, bu tür durumlarda Uluslararası ağ sağlayıcılarında muhatap bulmakta sıkıntı yaşandığı için ifade eti.

'Gazeteciler tutuklu, erişim yasak'

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ağrı Milletvekili Abdullah Koç ise teklifin 24 Temmuz Basın Bayramı sabahında komisyonda kabul edildiğine dikkat çekti.

Koç, "Peki, Basın Bayramı'nda Türkiye'nin tablosu nedir? 2020 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'ne göre 180 ülke arasında 50,02'yle 154'üncü sırada Türkiye şu anda. 17 Temmuz 2020 tarihi itibarıyla en az 93 gazeteci tutuklu ya da hükümlü, işinden edilen gazeteci sayısı 10 binin üzerinde. İlk altı aylık dönemde en az 19 gazeteci yazar, yayıncı hapse mahkûm edildi, 16 gazeteci sadece tutuklandı. RTÜK, basın yayın kurumu ve BTK en az 158 basın yayın kurumu ve internet sitesi hakkında erişim yasağı getirdi" dedi.

Koç, sosyal medyaya getirilmek istenen yaptırımların, bu olumsuz tabloyu daha da körükleyeceğini savundu.

MHP Kırıkkale Milletvekili Halil Öztürk ise sosyal medya platformlarının olumlu yanlarının yanı sıra, rahatsız edici ve mağduriyet yaratan sorunları da beraberinde getirdiğini söyledi.

Özellikle sahte ve anonim hesaplardan yayılan haberlerin 'itibar suikastı'na yol açtığını savunan Öztürk, "Areda Survey" adlı şirketin son araştırmasına göre, sosyal medyada yaşanan olumsuzluklardan Türkiye'nin yüzde 91'inin rahatsız olduğunu görmekteyiz. Reklam ajansı sektöründe faaliyet gösteren CRM Medya'nın yaptığı araştırma kapsamında, 249 ülkeden, 20 bin web sitesinden ve toplamda 1,4 milyar kullanıcıdan alınan sonuçlara göre kullanıcıların yüzde 61,5'ini sahte kişiler, spam hesaplar, hackleme araçları oluşturmaktadır" dedi.

'AKP varlığını sanal gerçekliğe dayadı'

CHP İstanbul Milletvekili Zeynel Emre ise teknoloji kullanılarak oluşturulan kurgularla "gerçek ve hayalin birleştirilmesi" diye tanımlanan "sanal gerçeklik" kavramının AKP'nin yıllar içinde "varlığını dayadığı" tek belirleyici hale geldiğini söyledi:

"Sanal gerçeklik sayesinde iktidar, yeri geldi o günkü ortağı olan FETÖ'yle birlikte bugünkü ortağına yönelik de olmak üzere siyasi operasyonlara girişti. Türk Silahlı Kuvvetlerine, Emniyet teşkilatımıza, muhalif düşüncedeki basın kuruluşlarına, gazetecilere, aydınlara kurulan kumpasları söylemleriyle meşru göstermeye çalıştı.

"Hepsi birbirinden ağır sonuçlar doğuran bu olaylar yaşanırken gemisini yürütenler dön dolaş kendisine yönelik sanaldan operasyonlar yapılmaya başlanınca yollarını ayırmaya başladığı bu operasyonun ustası FETÖ'den öğrendiği taktiklerle de tek başına yol olmaya başladı ve sayıları binlerceye varan trol ordusu oluşturup insanları korkutarak sindirmeye, tehdit etmeye, bunlara başarıya ulaşamayınca internette, sosyal ağlarda üretilen yalanlar üzerinden yargıyı harekete geçirerek soruşturmalar yürütmeye başladı "

Yasa teklifinin unutulma hakkı ile kişilerin istenmeyen içerikleri arama motorlarından sildirebileceğine işaret eden Emre, "Bu madde iktidarın unutturmak istediği tüm içeriklerin silinmesine yol açabilir. AKP, FETÖ diye arandığında birçok şey çıkabilir. Bu geçerse geriye hiçbir şey çıkmayacak" dedi.

'Fişleme mi olacak?'

HDP Batman Milletvekili Mehmet Rüştü Tiryaki ise düzenlemenin düşünce özgürlüğünü kısıtlayıcı nitelikte olduğunu belirterek, sosyal medya ağlarına getirilen "6 ayda bir rapor verme" zorunluluğunu "Raporlarda ne olacak, fişleme mi olacak?" diye eleştirdi.

İYİ Parti Aksaray Milletvekili Ayhan Erel, en çok şikayetin sahte hesaplarla ilgili olduğuna işaret ederek, gençlerin yüzde 60'ının paylaşımlar nedeniyle başlarına Bir şey geleceğinden endişe ettiğini, bu nedenle de sahte hesaplara yöneldiklerini söyledi. Erel, "Özgür bir atmosfer olsa kimse kimliğini saklamaz. Bu düzenlemeyle hayat şartlarının yükseleceği yönünde hiçbir beklenti yok" görüşünü dile getirdi.

'Veriler bu dönemin petrolü'

AKP Ankara Milletvekili Zeynep Yıldız, kendisinin "özelinizi kiminle paylaşırsınız" diye küçük bir anket yaptığını belirterek, "Aile, arkadaş, herkes, hiç kimse seçeneği koydum. 'Hiç kimse' çıktı. Ailenizle bile paylaşmadığınız özelinizi neden küresel şirketler biliyor?" dedi.

Sosyal ağlar üzerinden küresel şirketlerin insanların mahremiyetlerini sömürmesine olanak sağlandığını savunan Yıldız, "'Veriler bu dönemin petrolü' derlerdi, ben, "Bu, Allah Allah nasıl petrolün yerini tutabilir ki?" diye düşünüyordum ve gerçekten, işin derinine indikçe bunun ne kadar haklı bir şey olduğunu "petrol" olarak bunu isimlendirenlerin bir bildiği olduğunu fark ettim ve şimdi bizim verilerimiz kullanılıyor, anonimleştirildiği söyleniyor" diye konuştu.

'7 bin 400 trolünüzü kapatana karşısınız'

CHP Genel Başkan Yardımcısı Onursal Adıgüzel ise sosyal medya üzerinde zaten baskı olduğuna dikkat çekerek, bir tarama yapılması halinde onlarca genç, yaşlının paylaşımdan dolayı ifadeye çağrıldığının görülebileceğine dikkat çekti:

"Facebook'ta Instagram'da bir sorun yok. Onların temsilcileri var. Siz, 7 bin 400 trolünüzü kapatana karşısınız -ki yeşil toplarla siz ortaya çıkardınız. Allah razı olsun o Mahir Ünal'dan. Bizim yapamadığımızı yaptı, köklerini kazıdı. Etik dediği yeşil toplar önce Başak Demirtaş'a sonra Canan Kaftancıoğlu'na ve Meral Akşener'e hareket edenler oldu. Mahir Ünal'dan gidin hesap sorun. Sizin bu zulmünüz varken Türkiye'nin itibarı daha çok yerlere düşer. İki buçuk yıl Wikipedia açılmadı. Bunları yaşadık. Olan milyonlarca vatandaşa oluyor. Bant genişliğini çoktan daralttınız. İdlib'te 33 şehit oldu, internete giremedik."

Zengin toplantıyı terketti

AKP Grup Başkanvekili Zengin'in konuşmaya girmesi üzerine CHP'li Turan Aydoğan ile "söz kesme" tartışması yaşandı. CHP'li Zeynel Emre, "Milletvekili arkadaşımız konudan bahsederken biz söz kesmeden ziyade sorularla önünü açmak istedik. Siz her seferinde kesmeyin dediniz. Onursal Bey konuşurken sözü kesildiğinde tepkisellik doğuyor" derken, Zengin, "Genç bir kadını küçümsüyorsunuz" diyerek komisyonu terk etti.

Teklif ne getiriyor?

Komisyonda kabul edilen yasa teklifi, Türkiye'de günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılarının, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan bir kişiyi temsilci atama zorunluluğu getiriyor.

Temsilci atamayanlara yönelik ise para cezası, reklam yasağı ve son olarak da yüzde 90'a kadar internet hızını düşürme yaptırımları öngörülüyor. Suç unsuru veya hakaret, iftira unsuru, özel yaşamanın gizliliği gibi durumlarda, kişilerin yaptığı içerik kaldırma ve engelleme başvurularına, sosyal ağ sağlayıcılarının 48 saat içinde olumlu veya olumsuz yanıt vermesi zorunluluğu getiriliyor.

Ayrıca kişilerin talebi halinde, arama motorlarında kendisiyle ilgili bilgilerin "silinmesi"ni içeren "unutulma hakkı"nı kullanmalarına da olanak sağlanıyor.

Sosyal ağ sağlayıcılarının 6 ayda bir Bilgi Teknolojileri Kurumu'na, içerik engelleme veya kaldırma başvurularına ilişkin istatistiksel ve kategorik bilgileri içeren rapor vermesi zorunlu tutulurken, yurtdışı kaynaklı ağ sağlayıcılarının verilerini Türkiye'de depolaması isteniyor. (Ayşe Sayın / BBC Türkçe)

Avatar
Adınız
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.