Geçti Bor'un Pazarı… (şiir ve anı)

Sevgili Güler Ablamız büroya geldi bir önceki ay…

Malum Mart Ayı… Esnaf ve tacirlerin gelir vergisi beyannamelerini verdikleri ay. Aynı zamanda Vergi hukukunda Gayrimenkul Sermaye İradı (GMSİ) olarak adlandırılan kira gelirleri bildirimlerinin yapılması, beyannamelerinin verilmesi gereken ay…

Bilmeyenler için yazayım.

Mart Ayı ‘nın 25 ‘ine kadar beyannameleri vermenin son günü ki; genelde hemen hemen her zaman Maliye Bakanlığı tarafından 31 Mart tarihine kadar uzatılır ve ödeme tarihi de ilk taksit için 31 Mart, ikinci taksit içinse 31 Temmuz'dur.

Her yıl Güler Buğday Ablamız Mart Ayı ‘nda bir tek bizim çalıştığımızı bilir ve sevgili Abdullah Özer ile birlikte büromuza gelir. Her ikisi de hemen hemen her konuda olduğu gibi vergi sorumlulukları konusunda da hassastırlar, titizdirler ve üzerlerine düşeni hem vakitlice hem de aksatmadan yaparlar.

Geçmiş yıllarda; her ikisinin de gelir vergisi beyannamelerini büromuzda uzun süredir beraber çalıştığımız, Ünal Kardeşimiz yapıyordu. Bu dönem Ünal çok yoğun olduğundan ben yapayım dedim beyannameleri, keşke demez olaydım.

Ne oldu, diye meraklandınız mı?

Müsaade edin anlatayım…

Bu yıl ilk defa Maliye Bakanlığı kira gelirlerinde mükellefe tanınmış olan götürü gider indirimini yüzde 25 oranından, yüzde 15 oranına çekmesin mi? Yandı keten helva… Her sene devletten alacaklı çıkan Güler Ablam bu sene maalesef devlete borçlu çıktı… Almış olduğu mütevazı kira gelirinin hepsini devlete geri verme durumuna geldik neredeyse… Ben de bir sıkıntı… Güler Abla ‘ya bunu nasıl söyleyeyim? Ya safa yatacağım, ya da deli ayağına tabii ki…

• Güler Abla keşke beyannameyi ben hazırlamasaydım. Dedim.
• Ne oldu ki? Dedi. Konuyu anlattım. Tabii ki sonuç itibarıyla anaç tavrı ile kabul etti.
• Tamam, çocuğum, ödeyeceğiz, yapacak bir şey yok. Dedi ve ekledi;
• Yaktın beni. Bunu basında dile getirmek gerekir.
• Tamam, ben yazayım abla. Dedim.
• Yaz tabii ki... Dedi.
• Yaz, yaz ki; keşke bu vereceğimiz vergiler; halkın çıkarı için, özellikle de ülkede aç yatmak zorunda olan çocuklarımızın geleceği için kullanılsa... Yoksa, Kaçak Saraydakilerin saltanatına harcanmasa. Biz aç bile kalsak vergimizi öderiz ve harama el uzatmayız.. Canın sağ olsun İsmail... öderiz merak etme... dedi.

Bunun üstüne ben ne diyeyim ki..?

Tabii ki yazmak için Mart ve Nisan Ayları çok yoğun geçtiği için bugünlere kaldık. Demir tavında dövülürmüş ama bu ülkede demiri tavında hırsızlar, arsızlar dövebiliyor maalesef.

Ben Serbest Muhasebeci Mali Müşavirim. Siyasetçi kimliğim de var ucundan acıcık…

Şimdi Mali Müşavir kimliğim ile ilk önce kira gelirleri ile ilgili bu konuyu bir izah edip, sonra da siyasetçi kimliğimle nalına mıhına da bir vurmak isterim doğrusu.

Konuyu detayı ile anlatalım, olmazsa rakamlar da verelim.

Diyelim ki; sizin kiraya vermiş olduğunuz bir eviniz var ve bu ev için de aylık 1.000,00 TL kira geliri elde ediyorsunuz. Bu evden elde etmiş olduğunuz bir önceki yılın Ocak ve Aralık ayları (dâhil) arasında elde etmiş olduğunuz kira gelirini 25 Mart gece saat 23.59 ‘a kadar Maliye Bakanlığı Gelir İdaresine beyanname ile bildirmeniz gerekmektedir. Kira geliriniz şayet 12 ayı kapsıyorsa hesaplamanız aşağıdaki şekilde olacaktır.

Aylık 1.000,00 TL üzerinden 12 ay (1.000,00 TL * 12 ay) toplam 12.000,00 TL kira geliri elde etmiş oluyorsunuz. Devlet, bu konut kiralarında 2017 yılı için 3.900,00 TL muafiyet belirlemiştir. Dolayısıyla bu 3.900,00 TL muafiyet tutarını 12.000,00 TL gelirinizden düşeceksiniz (12.000,00 TL – 3.900,00 TL) böylece geliriniz de 8.100,00 olarak belirlenmiş olacak. Daha sonra; işte yazının giriş bölümünde bahsetmiş olduğum Maliye Bakanlığı ‘nın kira gelirlerinde mükellefe tanımış olduğu (yüzde %25 oranından, yüzde 15 oranına düşen) götürü gider indirimini de oransal olarak hesaplayarak (ki bu rakam 8.100,00 TL * % 15 = 1.215,00 TL olacaktır) yine 8.100,00 TL ‘na düşen gelirden (8.100,00-1.215,00 TL) düşülecektir ve kira geliri 6.885,00 TL olarak bulunacaktır.

6.885,00 TL kira geliri üzerinden yüzde 15 oranında gelir vergisi hesaplanacaktır. Bu rakam da (6.885,00 TL * % 15) 1.032,75 TL olacaktır. Bu rakam yukarıda da belirttiğim gibi iki eşit taksitte ki ilk taksit 31 Mart tarihinde 516,38 TL ve ilk taksitte bu rakama ilave edilecek 58,80 TL beyanname damga vergisi eklenmek suretiyle (516,38 TL + 58,80 TL) 575,18 TL olarak ödenecektir. 2. Taksit ise 516,37 TL olarak 31 Temmuz tarihinde ödenecektir. Tatil günlerine denk gelen ödeme günlerinde tatil sonrasındaki ilk iş gününde ödemeler yapılır.

Bu sefer de diyelim ki; sizin kiraya vermiş bir işyeriniz var ve bu işyerinden aylık 3.000,00 TL kira geliri elde ediyorsunuz. Yine bu işyerinden elde etmiş olduğunuz bir önceki yılın Ocak ve Aralık ayları (dâhil) arasında elde etmiş olduğunuz kira gelirini 25 Mart gece saat 23.59 ‘a kadar Maliye Bakanlığı Gelir İdaresine beyanname ile bildirmeniz gerekmektedir. Kira geliriniz şayet 12 ayı kapsıyorsa hesaplamanız aşağıdaki şekilde olacaktır.

Aylık 3.000,00 TL üzerinden 12 ay (3.000,00 TL * 12 ay) toplam 36.000,00 TL net kira geliri elde etmiş oluyorsunuz. Devlet bu işyeri kiralarında 2017 yılı için 30.000,00 TL muafiyet belirlemiştir, fakat bu muafiyet şekli indirim konusu yapmak değil, 30.000,00 TL ‘na kadar olan işyeri kira bedellerini bildirmemek anlamındadır. Dolayısıyla bu 30.000,00 TL muafiyet tutarını 30.000,00 TL işyeri kira gelirinizin bu defa brüt tutarını hesapladıktan sonra (brüt tutarın hesaplama şekli 30.000 TL net kira bedelini yüzde 80 ‘e bölerek 37.500,00 TL olarak bulacaksınız. İşyeri kiralarında kiracı size ait kira gelirinin brütü üzerinden yüzde 20 stopaj vergisi ödediği için yukarıda kullanmış olduğumuz bölen yüzde 80 oranını (%100-%20=%80 şeklindeki hesaplama ile) buluyoruz. Bu hesaplama ile bulmuş olduğumuz 37.500,00 TL işyeri kira bedeli üzerinden Maliye Bakanlığı ‘nın kira gelirlerinde mükellefe tanımış olduğu (yüzde %25 oranından, yüzde 15 oranına düşen) götürü gider indirimini de oransal olarak hesaplayarak (ki bu rakam 37.500,00 TL * % 15 = 5.625,00 TL olacaktır) yine 37.500 TL ‘na düşen gelirden (37.500,00-5.625,00 TL) düşülecektir ve kira geliri 31.875,00 TL olarak bulunacaktır.

31.875,00 TL kira geliri üzerinden yapılacak olan gelir vergisi hesaplamasında bu defa gündeme vergi dilimleri gelecektir ki; bu vergi dilimleri ve dilimlere uygulanacak vergi oranları;

“13.000 TL'ye kadar 15%

30.000 TL'nin 13.000 TL'si için 1.950 TL, fazlası 20%

7-0.000 TL'nin 30.000 TL'si için 5.350 TL, (ücret gelirlerinde 110.000 TL'nin 30.000 TL'si için 5.350 TL),

fazlası 27%

70.000 TL'den fazlasının 70.000 TL'si için 16.150 TL, (ücret gelirlerinde 110.000 TL'den fazlasının

110.000 TL'si için 26.950 TL), fazlası 35%” şeklinde olacaktır.

Bu oranlar üzerinden (31.875,00 TL ‘nın 30.000,00 TL için 5.350,00 TL vergi, üstü olan 1.875,00 TL için “1.875,00 TL * % 27=506,25 TL vergi” olacak, toplamda ödenecek vergi 5.856,25 TL olacaktır. Bu rakam yukarıda da belirttiğim gibi iki eşit taksitte ki ilk taksit 31 Mart tarihinde 2.928,13 TL ve ilk taksitte bu rakama ilave edilecek 58,80 TL beyanname damga vergisi eklenmek suretiyle (2.928,13 TL + 58,80 TL) 2.986,93 TL olarak ödenecektir. 2. Taksit ise 2.928,12 TL olarak 31 Temmuz tarihinde ödenecektir. Yine tatil günlerine denk gelen ödeme günlerinde, tatil sonrasındaki ilk iş gününde ödemeler yapılır.

Evet teknik konuyu hallettik sanırım.

Ben herkese anlattım; şimdi de anlayanlar, anlamayanlara anlatsınlar.

Gelelim nalına, mıhına bölümüne…

Sarayda yaşayacaksın, Amerikan ve Alman arabalarından oluşan konvoylarla gezeceksin, örtülü ödenecekten paraları har vurup harman savuracaksın, kendi malın, kendi paran gibi hoyratça davranacaksın, kimseye hesap vermeyeceksin, herkesten hesap almaya kalkacaksın…

Masanın altına bakarsan bütün sorunların masanın altında biriktiğini göreceksin. Hani evde pisliği halının altına süpürmek gibi işte de masanın altında biriktirmek hesabı…

Hesabı bir daha bir daha yapın…       

Bu işin cılkı çıkar diye çok zaman önce uyarmıştık sizleri…                     

Yumurta bitti, tüy bitti, yolunacak kaz da kalmıyor kümeste...

Kesilecek mi..?                                                 

Var tabii ki…

E yarın ne yiyeceksin?

Beni mi?

Benim yazım için “geçti Bor'un pazarı”, ben de buna çok üzüldüm amma ve lakin bu tüketim üzerine inşa edilmiş yönetim biçimi içinde geçti Bor'un pazarı ve geçen pazar da 25 Haziran 'dan sonra bir daha kurulmayacak inşallah…